Abdominalna kila ili hernia je urođeni ili stečeni defekt kontinuiteta normalnog muskulo-aponeurotičnog i fascijalnog dela trbušnog zida, koji dopušta izlaženje bilo kog tkiva, osim onog koje normalno prolazi kroz otvore na trbušnom zidu.
Prema klasifikaciji Evropske hernia asocijacije, kile trbušnog zida se dele na primarne i sekundarne. Primarne kile su preponske kile, kile srednje linije trbuha (pupčana i epigastrična) i lateralne kile trbušnog zida (Špigelova i slabinska kila). Sekundarne kile su kile nastale nakon hirurškog reza i zovu se incizione kile. Kao poseban entitet se izdvajaju recidivantne kile nastale na mestu prethodne hirurške reparacije kile.
Preponske kile su ingvinalne i femoralne kile.
Ingvinalna kila je defekt u strukturi preponskog kanala kroz koji anatomski prolazi spermatična vrpca kod muškaraca, odnosno materična veza kod žena. Precizan podatak o prevalenci bolesti nije poznat ali se smatra da je reparacija ingvine kile jedna od najčešćih hirurških intervencija širom sveta. Ingvinalne kile su znatno češće kod muškaraca. Poznato je da čak jedna trećina bolesnika koja ima ingvinalnu kilu može da razvije i kilu sa suprotne strane. Broj bolesnika sa ingvinalnom kilom značajno raste nakon pedesete godine života.
Glavni faktor u razvoju ingvinalne kile je urođena slabost vezivnog tkiva koja se ogleda u izmenjenom odnosu kolagena tipa I i III, što je dokazano eksperimentalnim studijama. S toga, kod osoba čiji bliski članovi porodice imaju kilu, verovatnoća da se razvije kila raste do 8 puta. Faktori koji dodatno doprinose razvoju kile su gojaznost, pušenje, opstruktivna bolest pluća, kašalj, hronični zatvor. Fizički napor i vežbanje nisu jasno dokazani kao faktori koji doprinose razvoju kile.
Ingvinalne kile se dele na indirektne i direktne. Ingvinalni kanal kao anatomska struktura je oblika cilindra i ima četiri zida (prednji, zadnji, gornji i donji) i dva otvora (unutrašnji i spoljašnji). Indirektna kila se razvija kroz unutrašnji otvor ingvinalnog kanala, spušta se kroz sam kanal, prateći spermatičnu vrpcu do spoljašnjeg otvora ingvinalnog kanala kroz koji može proći sve do mošnica (skrotuma). Direktna kila se razvija na zadnjem zidu ingvinalnog kanala koga čini transverzalna fascija, direktno se probijajući kroz ingvinalni kanal i njegov spoljašnji otvor, sve do skrotuma.
Klinička slika preponskih kila
Ingvinalna kila može biti asimptomatska i javlja se u vidu otoka, odnosno ispupčenja koje bolesnik sam primećuje. Dakle, većina bolesnika nema nikakve simptome. Najčešći simptom je bol i on se javlja u početku razvoja kile usled istezanja anatomskih struktura. Kila u preponi ređe može biti uzrok urinarnih simptoma ili promena u crevnom pražnjenju.
Glavne komplikacije ingvinalne kile su uklještenje i strangulacija. Uklještena kila je kila koja se ne može reponirati u trbuh. Strangulacija podrazumeva uklještenu kilu u kojoj je narušena vaskularizacija organa koji se nalaze u kilnoj kesi i ne mogu se vratiti u trbuh. Usled kompromitovane vaskularizacije nastaje ishemija organa i eventualno perforacija creva. Ovakva komplikacija zahteva neodložan hirurški tretman. Stopa komplikacija i smrtnost su značajno viši kod hitne operacije strangulirane kile u odnosu na elektivnu operaciju.
Dijagnostika ingvinalnih hernija
Dijagnoza se postavlja fizikalnim pregledom. Pregled se obavlja u stojećem i ležećem stavu. Podrazumeva inspekciju i palpaciju ingvinalne regije obostrano i digitalnu eksploraciju spoljašnjeg otvora ingvinalnog kanala i samog ingvinalnog kanala. Kao provokacioni test se koristi kašalj. U slučaju da dijagnoza nije jasna, može se primeniti dodatna dijagnostička pretraga: ultrasonografski pregled preponske regije, skener ili magnetna rezonanca.
Lečenje ingvinalnih hernija
Operativno lečenje se ne savetuje bolesnicima kojima je dijagnostikovana ingvinalna kila a nemaju ili imaju minimalne simptome. U slučaju postojanja simptoma vezanih za prisustvo ingvinalne kile, savetuje se operativno lečenje. Kod bolesnika koji se javljaju na pregled hirurgu zbog naglo nastalog uklještenja i jakog bola, prvi tretman je pokušaj manuelne repozicije a ukoliko se on završi bezuspešno, potrebno je primeniti hitnu operaciju.
Do danas je opisano više tehnika u rešavanju ingvinalnih kila. U zavisnosti od hirurškog pristupa, operacije ingvinalne kile se dele na otvorene i laparoskopske.
U zavisnosti od primene protetskog materijala (mrežice), otvorene tehnike se dele na tenzione i beztenzine,. Operacije bez ugradnje protetskog materijala su označene prema autorima: Basini, Šuldajs i MekVej. Operacija koja podrazumeva ugradnju mrežice u preponski kanal se označava kao beztenziona tehnika i zove se Lihtenštajn tehnika. Lihtenštajn tehnika je najčešća metoda izbora u reparaciji ingvinalne kile širom sveta. Protetski materijal je sačinjen od sintetskog, neresorptivnog materijala – Polipropilen ili Poliester. Mrežica može biti laka ili teška, sa malim ili velikim porama. U reparaciji manjih i srednjih ingvinalnih kila koristi se standardna laka mrežica dimenzija 15×10 cm koja se fiksira neresorptivnim, monofilamentnim šavnim materijalom. U otvorene tehnike spadaju i Stopa – Riv tehnika, prolen hernija sistem i druge.
Laparoskopski pristup podrazumeva dve tehnike: totalno ekstraperitonealni pristup (TEP) i transabdiminalni preperitonealni pristup (TAPP).
Danas se u svetu u 60-70% slučajeva primenjuje otvoreni pristup, dominantno beztenziona Lihtenštajn tehnika dok je laparoskopski pristup zastupljen kod 30-40% slučajeva.
Evropska hernija asocijacija preporučuje primenu Lihtenštajn tehnike i laparoskopski pristup u lečenju jednostranih i obostranih primarnih ingvinalnih kila.
Preporuka je da se ove operacije izvode po principima jednodnevne tj. ambulantne hirurgije. Većina operacija se mogu izvesti u lokalnoj/infiltrativnoj anesteziji. Lokalna anestezija je kontraindikovana kod kila koje se ne mogu manuelno reponirati. Neki bolesnici nisu pogodni za lokalnu anesteziju – mladi, uplašeni, gojazni kao i bolesnici sa većom kilom koja se teško reponira.
Komplikacije hirurškog lečenja
Komplikcije hirurškog lečenja su: kratkoročni ili dugoročni (hronični) bol, povrede spermatične vrpce ili testisa koje se manifestuju hematomom testisa, ishemijskim orhitisom i atrofijom testisa, komplikacije rane kao što su hematom, serom i infekcija, povreda mokraćne bešike ili drugih organa koji su bili u kilnoj kesi i nemogućnost mokrenja. Kao dugoročna komplikacija smatra se recidiv bolesti, odnosno ponovna pojava kile na mestu prethodne operacije. U modernoj hirurgiji kila kao najozbiljnija komplikacija smatra se hronični bol. Bol može biti somatski (posledica oštećenja ligamenata i mišića), visceralni (posledica oštećenja simpatičnog nervnog pleksusa) i neuropatski bol (posledica direktnog oštećenja nerva).
Konzervativni tretman podrazumeva primenu analgetika, fizikalne medicine i lokalnih anestetika. Ukoliko se ne postignu zadovoljavajući rezultati, treba razmotriti hirurško lečenje – trostruku neurektomiju (presecanje sva tri živca u ingvinalnoj regiji).
vise info na FB stranici autora
