Komplikacije ulkusa (čira) su:
- Pilorostenoza (pylorostenosis)
- Krvarenje (haemorrhagio)
- Perforacija (perforatio)
- Penetracija (penetratio)
1.PILOROSTENOZA
– je delimično ili potpuno suženje pilorusa. Nastaje usled ožiljnog saniranja ulkusa, a može biti i urođena.
Simptomi:
- Povraćanje 8-10 sati posle jela;
u povraćanom sadržaju vide se ostaci polusvarene ili svarene hrane;
sluz je uvek prisutna, a ponekad i krv
uporno povraćanje dovodi do: dehidratacije, alkaloze, pada kalijuma i kalcijuma - Bol više nema ni dnevni ni sezonski karakter i ne zavisi od obroka
Dijagnoza;
- EKG (znaci hipokalemije)
- endoskopski pregled
- Rentgen
Antrum i pilorus se mogu napipati kao TVRD KONOPAC POVIJEN PREMA DESNOM REBARNOM LUKU. Pri gruboj perkusiji po epigastrijumu čuje se FENOMEN BUĆKANJA; ako se bućkanje čuje duže od 1-2h posle uzimanja tečnosti onda je to siguran znak pilorostenoze !!!
Terapija:
- uvođenje želudačne sonde i sukcija (tako se želudac oslobađa tereta)
- infuzije fiziološkog rastvora i elektrolita
- spazmolitici (atropin je kontraindikovan)
- kod organske stenoze neophodna je operacija
2.PENETRACIJA
- predstavlja prodiranje ulkusa kroz sve slojeve zida želuca ili duodenuma u susedne organe: pankreas, žučne puteve, jetru, debelo crevo, ali pri tome, ulkus NE KOMUNICIRA SA SLOBODNOM TRBUŠNOM DUPLJOM (dok kod perforacije komunicira)
- Penetraciji obično prethode duodenalne grizlice, obično one na zadnjem zidu (penetracija u pankreas i izvodne žučne kanale)
- Osnovni simptom koji ukazuje na penetraciju je PROMENA KVALITETA BOLA:
- bol ne prestaje na uzimanje hrane i antacida;
- gubi svoj dnevni ritam – stalan je;
- bol iradira u leđa ili među plećke;
- pojačava se pri pokretu tela, naročito pri ekstenziji kičme;
- pacijent je stalno povijen.
- Bolesnici su mršavi
- Penetracija se završava stvaranjem fibroznih adhezija između zida digestivne cevi i tog organa.
- Terapija je hiruška
3.PERFORACIJA:
- za razliku od penetracije, gde prskanje zida želuca i duodenuma ide sve do seroze, kod perforacije su probušeni svi slojevi zida želuca i duodenuma, a sadržaj se izliva u trbušnu duplju
- Karakterističan je neizdrživ bol u gornjem delu abdomena, kao ubod nožem
- Ubrzo se javlja slika akutnog difuznog peritonitisa:
- mišIćni defans = trbuh tvrd kao daska
- uporno povraćanje
- šok (ubrzan puls, povišena telesna temperatura)
- ileus, meteorizam
- Facies Hipokratica:
- ušiljen nos,
- upali bulbusi i slepoočnice,
- prozirne uši,
- olovna, zelenkasto-siva boja lica
Izvor: MedSkripte, wikipedia.org, mayo.edu, medscape, pubmed, freedigitalphotos.net,