Hronično plućno srce (cor pulmonale chronicum)

Hronično plućno srce (cor pulmonale chronicum) – predstavlja promene desnog srca izazvane primarnim, hroničnim, difuznim plućnim poremećajima

Promene desnog srca – dilatacija → hipertrofija → insuficijencija desne komore

ETIOLOGIJA:

• A. BOLESTI KOJE PRIMARNO OŠTEĆUJU DISAJNE PUTEVE:

  1. Hronična opstruktivna bolest pluća (bronhitis, astma, emfizem)
  2. Difuzne bolesti pluća: hipoksija, vazokonstrikcija, povećan otpor
  3. Obimne plućne resekcije

• B. BOLESTI KOJE OTEžAVAJU POKRETE GRUDNOG KOŠA:

  1. Kifoskolioza (jedan deo pluća sabijen, drugi deo je rastegnut)
  2. Neuromuskularne bolesti (mišićne distrofije, poliomijelitis)
  3. Oštećenje respiratornog centra u meduli oblongati

• C. BOLESTI KOJE PRIMARNO OŠTEĆUJU SUDOVNU MREžU PLUĆA:

  1. Arteritis a.pulmonalis
  2. Ponovljene embolije pluća, tromboze

PATOFIZIOLOGIJA:

• Osnovni mehanizam nastanka hroničnog plućnog srca je PLUĆNA HIPERTENZIJA, tj poremećaj plućne cirkulacije
• Da bi se razvila hipetenzija mora biti prevaziđen rezervni kapacitet plućne cirkulacije (sposobnost da se primi nekoliko puta veći volumen, a da ne poraste pritisak)
• Rezervni kapacitet se zasniva na otvaranju ranije neperfundovanih krvnih sudova (uglavnom u gornjim delovima pluća) i na rastegljivosti plućne vaskularne mreže (uglavnom u donjim delovima pluća)

U NASTANKU PLUĆNE HIPERTENZIJE UčESTVUJE NEKOLIKO ČINILACA:

1. VAZOKONSTRIKCIJA u slučaju hipoventilacije alveola. 
   Da bi se smanjio lokalni protok u području sa hipoventilacijom i povećao protok u normalno ventilisanim regionima: hipoksija – His i Sym – vazokonstrikcija – povećan plućni protok

   hipoksija – povećan broj eritrocita – povećana viskoznost krvi – povećan vaskulani otpor

2. REDUKCIJA PLUĆNE VASKULARNE ŠARE (emfizem, fibroza)
3. HIPERVOLEMIJA i HIPERKINETSKO STANJE KRVOTOKA

   Usled hipoksije i hipoksemije dolazi do povećanog stvaranja eritrocita i ubrzane srčane radnje. Sledi poliglobulija i tahikardija, pa raste minutni volumen

   Povećan minutni volumen može da doprinese plućnoj hipertenziji, kada je plućna vaskularna mreža dovoljno redukovana

KLINIČKA SLIKA:

• Dispnea, suv kašalj, cijanoza, malaksalost, konfuzija, sinkopa, palpitacije
• U početku oboljenja postoji samo plućna bolest
• Zatim nastaju razni stepeni plućne insuficijencije; njoj se pridružuje plućna hipertenzija.
• Poslednji stadijum bolesti odlikuje samo srčano oboljenje COR PULMONALE CHRONICUM.
• Hronično plućno srce najčešće se sreće na bazi hronične opstruktivne bolesti pluća (HOBP)

DIJAGNOZA:

– hroničnog plućnog srca je otežana istovremenim promenama na plućima (emfizem, bronhitis)

• tahikardija, slabiji tonovi, naglašen P2;
• u odmaklom stadijumu sistolni šum trikuspidne insuficijencije (zbog dilatacije desne komore)
• znaci insuficijencije desnog srca (nabrekle vene na vratu, edemi)
• znaci hipoksemije i hiperkapnije (glavobolja, znojenje, pospanost)
• na plućina obilje ranoinspirijumskih i kasnoinspirijumskih pukota

EKG:

• P PULMONALE (visok i šiljat P (nastaje u hipertrofiji ili dilataciji desne pretkomore ili kada postoji povišen pritisak u njoj)
• VISOK R U V1 (hipertrofija desne komore)
• RR’ U V1 i V2 (blok desne grane)
• NEGATIVAN T U V1, V2, V3 (česta prolazna pojava u pogoršanjima plućne hipertenzije)

LABORATORIJA:

• Povišen hemoglobin, povišen hematokrit, policitemija, povišeni eritrociti,
• povišen bilitubin, povišena alkalna fosfataza

TERAPIJA:

1. Terapija OSNOVNOG PLUĆNOG OBOLJENJA i PLUĆNE INSUFICIJENCIJE:

   – u HOBP cilj je da se bronhije učine što prohodnijim
   – drenaža bronha iskašljavanjem
   – suzbija se infekcija visokim dozama antibiotika
   – kortikosteroidi otkalanjaju edem sluzokože bronha
   – bronhodilatatori
   – Kiseonik, veštačka ventilacija (u akutnom napadu)

2. LEČENJE INSUFICIJENCIJE DESNOG SRCA:

   – manje soli u ishrani
   – diuretici
   – kardiotonici

 PROGNOZA je loša !!!

Izvor: MedSkripte. wikipedia.org, pubmed, medscape, e-radiography.net