Peritonitis (zapaljenje trbušne maramice, upala trbušne maramice) predstavlja lokalizovano ili generalizovano oboljenje peritoneuma, koje može proticati ili kao akutno ili hronično.
Tokom akutnog peritonitisa dolazi do oštećenja motorne aktivnosti creva, a lumen creva postaje distendiran i pun gasa i tečnosti. Nagomilavanje tečnosti u crevima je posledica poremećaja resorpcije 7-8l tečnosti, koja se normalno u toku dana sekretuje u creva, a onda biva apsorbovana od strane kolona. Istovremeno se tečnost nagomilava u peritonealnoj duplji. To nagomilavanje tečnosti u crevima i peritoneumu vodi u HIPOVOLEMIJU → smanjenje srčane i bubreže funkcije.
ETIOLOGIJA:
- bakterije iz creva nakon perforacije (E.coli)
- bakterije unete u peritonealnu duplju posle povrede abdomena
- posledica dejstva oslobođenih pankreasnih enzima, posledica dejstva oslobođenog želudačnog sadržaja nakon perforacije ulkusa, posledica dejstva žuči nakon rupture žučne kesice
- komplikacija sistemske bolesti
Najčešće perforacije nastaju kao posledica:
- apendicitisa
- divertikulitisa
- gangrene žučne kesice
- inkarceracija hernije ili volvulusa creva
- karcinom
- ulcerozni kolitis
KLINIČKA SLIKA:
- bol, distenzija, nadutost, povraćanje
- prestanak peristaltike, zatvor
- povišenje telesne temperature, tahikardija, oligurija
- *perkutorni nalaz timpanizma → distenzija creva
- *ako bol može da se lokalizuje → lokalizovani peritonitis
- *ako je bol difuzan → difuzni peritonitis
- kako bolest napreduje nastaje potpuni abdominalni mir (nema peristaltike) → ”Mrtva tišina”
- leukocitoza > 20000 leu → teška inflamacija
DIJAGNOZA:
- fizikalni nalaz
- radiografija → nativni snimak abdomena
- -dilatacija tankog i debelog creva sa edemom zida
- -prisutni su nivoi
- paracenteza → određivanje prirode eksudata, identifikacija uzročnika
Diferencijalna dijagnoza → Akutna porfirija
TERAPIJA
- infuzioni rastvori → rehidratacija i korekcija poremećaja elektrolitnog dibalansa
- antibiotici prema atibiogramu
- hirurgija – eksploracija abdomena sa lavažom uz odstranjivanje uzročnika peritonitisa, osim u spontanom bakterijskom peritonitisu!!!!
izvor: MedSkripte, wikipedia.org, mayo.edu, medscape, pubmed, freedigitalphotos.net,